Wybór odpowiednich czynności przygotowawczych oraz właściwe zabezpieczenie wywrotki i osprzętu budowlanego ma kluczowe znaczenie dla płynnej i bezpiecznej pracy w warunkach zimowych. Odpowiednia eksploatacja, regularne przeglądy i dopasowanie wyposażenia do niskich temperatur pozwalają zminimalizować ryzyko awarii i przerw w realizacji zadań. Oto kompleksowy przewodnik, obejmujący zarówno aspekty techniczne, jak i organizacyjne związane z eksploatacją wywrotek na placach budowy w okresie mrozów.

Przygotowanie techniczne wywrotki przed sezonem zimowym

Podstawą efektywnej pracy w niskich temperaturach jest gruntowna kontrola układów pojazdu. Zwykle szczególną uwagę zwraca się na układ napędowy, chłodzenia oraz elektryczny. Warto skorzystać z usług wyspecjalizowanego serwisu lub wykonać szczegółowy przegląd we własnym zakresie, koncentrując się na następujących elementach:

• Sprawdzenie poziomu i jakości płyn chłodniczy – koncentracja glikolu powinna być dostosowana do temperatury planowanych eksploatacji (około –30 °C). Warto wymienić płyn, jeśli został użyty przez dłuższy czas lub staje się mętny.
• Kontrola stanu olej napędowy – niskie temperatury sprzyjają tworzeniu się osadów parafinowych. Wymiana na zimowy olej o niższej lepkości oraz dodanie odpowiednich dodatków antyżelujących zwiększy płynność paliwa.
• Ocena wydajności ogrzewanie kabiny oraz silnika – nagrzewnica silnikowa oraz wentylator kabinowy muszą działać bez zarzutu, by ograniczyć zmęczenie operatora i zapewnić optymalne warunki pracy.
• Stan akumulatora – niskie temperatury obniżają pojemność baterii nawet o 30 %. Wymiana na akumulator o większej sprawności zimowej to zabezpieczenie przed problemami z uruchamianiem.
• Stan przewodów, uszczelek i węży – elastyczność materiałów gumowych zmniejsza się w mrozie, co sprzyja pęknięciom. Zaleca się kontrolę wszystkich elementów i wymianę zużytych.

Wyposażenie i obsługa w trudnych warunkach

Odpowiedni dobór wyposażenia dodatkowego wpływa na sprawność operacyjną wywrotki i innych maszyn budowlanych podczas mrozów. Pozwala uniknąć opóźnień i zwiększyć bezpieczeństwo załogi. Warto zadbać zarówno o wyposażenie wewnętrzne, jak i zewnętrzne pojazdu oraz narzędzia pomocnicze.

Wyposażenie zewnętrzne

• Opony zimowe lub wielosezonowe z bieżnikiem o głębokim profilu – lepsza przyczepność na śliskich nawierzchniach.
• Łańcuchy na koła – rozwiązanie awaryjne przy szczególnie oblodzonych drogach dojazdowych na plac budowy.
• Oświetlenie robocze o mocy dostosowanej do ograniczonej widoczności – reflektory LED z regulacją natężenia światła.
• Osłony podwozia i silnika – chronią przed zalegającym śniegiem i bryzgami soli, co zapobiega korozji oraz zamarzaniu podzespołów.
• Systemy do podgrzewania paliwa i zbiornika filtru – zapobiegają zatkaniu przewodów i filtrów przez woskowanie oleju.

Wyposażenie wnętrza kabiny

• Uchwyt na termos lub kubek z gorącym napojem – krótki odpoczynek z ciepłym napojem poprawia koncentrację.
• Maty antypoślizgowe na podłodze – chronią przed wypadnięciem podczas wsiadania i wysiadania w oblodzonych warunkach.
• Ogrzewane siedzenie – znaczący komfort dla operatora podczas długotrwałej pracy w mrozie.
• Wywietrzniki i osuszacze powietrza – redukują parowanie szyb i zaparowanie szyby czołowej.
• System obsługi głosowej lub przyciski o dużej średnicy – ułatwiają sterowanie i minimalizują błędy przy grubszych rękawicach.

Procedury eksploatacji i konserwacji podczas mrozów

Nawet najlepsze urządzenia wymagają stałego nadzoru i regularnych działań prewencyjne. Kluczowa jest rutyna: codzienne kontrole, dokumentacja oraz szybka reakcja na pierwsze symptomy awarii. Poniżej podstawowe zalecenia operacyjne:

• Poranne rozgrzewanie silnika – rozpoczynaj pracę od krótkiego postoju na wolnych obrotach, pozwalając na osiągnięcie optymalnej temperatury.
• Regularne odladzanie i oczyszczanie – usuń śnieg i lód z elementów ruchomych, zwłaszcza zaworów, zawieszenia czy przegubów.
• Monitorowanie parametrów w kokpicie – kontroluj temperaturę silnika oraz ciśnienie oleju po każdym uruchomieniu.
• Codzienna kontrola poziomu płynów – płyn chłodniczy, olej silnikowy, hydrauliczny, wspomaganie kierownicy, spryskiwacz szyb.
• Dokumentowanie prac serwisowych – kreator harmonogramów w aplikacji mobilnej lub papierowy dziennik pozwoli szybko zidentyfikować powtarzające się problemy.

Awaryjne postępowanie w terenie

• Awaria rozruchu – użyj przenośnej ładowarki i dodatkowego przewodu rozruchowego. Nie próbuj wielokrotnie kręcić rozrusznikiem bez przerw.
• Zamarznięte pompy pompowania – delikatne ogrzewanie okolic pompy (kocami grzewczymi lub dmuchawą gorącego powietrza).
• Zatkane filtry – wyposażyć się w filtr zapasowy i komplet uszczelek do szybkiej wymiany.
• Uszkodzenia przewodów i węży – mieć przy sobie zestaw naprawczy z opaskami zaciskowymi i naprawczą taśmą silikonową.

Szkolenie i organizacja pracy

• Przeszkolenie operatorów w zakresie obsługi zimowej – symulacje trudnych sytuacji oraz instrukcje BHP.
• Wyznaczenie odpowiedzialnych osób za przeglądy dzienne i okresowe – ustalenie procedur oraz dokumentowanie stanów faktycznych.
• Komunikacja radiowa i cyfrowa – zapewnienie stałego łącza pomiędzy kierownictwem budowy a operatorami w terenie.
• Planowanie tras i przerw – unikanie odcinków oblodzonych oraz organizacja pracy w cyklach, pozwalających na rozgrzanie maszyny.
• Regularne spotkania poranne – omówienie warunków atmosferycznych, stanu wyposażenia i zaplanowanych prac.

Zastosowanie powyższych zasad i zaleceń pozwoli utrzymać wywrotki oraz sprzęt budowlany w doskonałej kondycji podczas trudnych, zimowych warunków. Systematyczne kontrole, odpowiednie przygotowanie techniczne i świadoma organizacja pracy to klucz do sukcesu na placu budowy, nawet przy dużych mrozach.